MIZO
THALAITE NUN: Fashion lamtluang
By
Lalnuntluanga Ralte
A chhûnga chêng mek thalaite hian kan duh emaw, duh lo emaw, kan ûmpha emaw, pha lo emaw, kan ban pha emaw, pha lo emaw, kan phak ang tawka tunlai khawvel man tuma kan beih ve zêl a ngai a. Chuvang chuan, kan zawng a, kan thawk a, kan theih tawpin tan kan la thin. Hei zet hi a ni mi tam takina phurrit an tiha an mangânpui thin chu! Chu harsatnaina min pawhna leh man tuma kan beihna chu a inchen hial ang.
TECHNOLOGY-INA
KAN NUN A NGHAWNG DAN
Khawvel
pum pui, zau êm êm mai kha tunlâi khawvel changkânna hian ram khat, khaw khat
ang lekah min siam ta. Ramri leh hnam hrannain awmzia a nei thei meuh tawh lo.
Khawvel economic development nasa lutukin kan nun a khawih dan hi chhût tham a
tling. Hmasâwnnaina khawvel a tihzim zia hi i chhût chiang ve ngai em? Zan khat
thil thua khawvel lehlama thil thleng hriat pawh zung zung theihna khawvel a ni
miau va. Chu tih rual chuan ram hausa leh thiltitheiten khawvel pum huap
insumdâwn tawnna kawng zawngin mahni ram hmasawnna tur hre rân chungin an buai
laih laih a. Chu mai a la ni lo, khawvel huap company lianten hlâwkna tur a nih
hre rengin ram hrang hrangah investment buaipuiin an hmanhlel hle bawk. Chûng
pawl lian tak takte chuan chhum lo chat lovin hna an thawk a, khawvel hi an dâp
chhuak vek a ni mai! Tanpui ngai ramte an tanpui a, chhawmdâwl ngai an
chhawmdâwl bawk a. Heng pâwlte hian khawvel hi an va tidanglam tak em!
Tunlai
khawvel hmasawnnain a ken tel chu ‘the borderless world’ hi a ni. Engvangin
maw? Inbiakpawhtawnna te (Telegraph, telephone, mobile etc.), ram hmasawnna te
(economic development), technological development leh human development-te
avang hian khawvel zau tak mai kha tual khata lêngza ang maiin, ram pakhat
rorel leh thutlukna siam chuan khawvel pum hi a nghawng deuh laih zel a.
England, Spain leh Italy rama an Premier League, La liga etc.-te khuan kan ram
(Mizoram) thingtlâng kilkhawr ber thlengin min nghawng phâk a. Europe, America
leh ram dang danga thil thlengte pawh mahni tualzâlah ngei fiah tak leh chiang
takin kan hre vek thei. Chu chu kan awih loh chuan Chanchinbu leh Magazine,
nitin thlatin chhuak kan chhiar leh television-a kan thil hmuh leh hriat
atangte khan a fiah hle ang. Chuvangin khawvelah hian ram hrang leh hnam hrang
angin cheng mahila kan indaidanna ramri zawng zawngte hi hmasawnna hian a
thiatin a tibo zo kan ti thei ang. The borderless World-ina a ken tel zinga
pakhat Fashion khawvel hi i’n bih chiang teh ang.
FASHION
KHAWVEL HI LE
Fashion
khawvel hi i ngaihtuah ve ngai em? He fashion khawvelah hi chuan ramri a awm
thei tak tak lova; youth culture-in a thlen phak chin chin a ni mai. A thlen
chin chinah thawm a nei laih zel bawk a. Mizo thalaite ngei pawh kan bang bik
lo, hmuh thuta hai mai awl tak hi kan kat ve nuk ta mai! Kan fashion hi chhût
vang vang ila eng ram leh hnam fashion nge kan copy? Dik tak chuan eng ram leh
hnam fashion mah kan copy-in kan la lut hran lo; tunlai khawvel hi fashion
khawvel a nih vang mai a ni. Mawi kan duh a, nalh loh pawh kan hlau theuh a ni
lawm ni? Mobile (new model) kan ti, Bike chhuak thar apiang, Motor lah nise a
model thar ngat; thawmhnaw lamah lah inneih mawi siak hi kan tum ni te hian a
lang (eng vak mah ni lo mah ila, branded ngat lo chu bun duh lo leh ha duh lo).
Fashion khawvel hian Mizo thalaiteah pawh ramri a thiat a, min thlawh khum bîk
chuang lo. Khawvela fashion company lianho reng reng hi ngaihtuah ila; an mahni
ram bil thalaite chauh an target lova, khawvel pum hi an target tawp mai a ni.
Entir nan, Jeans company chuan Jeans kekawr (a kaptawi) an siam chhuah chu
khawvel thalai zawng zawng huap turin an siam tawp mai a. An market an hre
chiang hle. Chu’ng Fashion company lianhote chuan an product vawrh lâr turin
nula nalh mangkheng (Model) an ruai a, media hrang hrangah an vawrh lâr chum
chum ta t.hin a. Chuvang chuan Mizo thalaite ngei pawh hian kan fit emaw,
fit-lo emaw, kan mawipui emaw, mawipui lo emaw kan inbel a ngai ve tlat. Chu
chu kan zalenna a ni si a.
William
Roedy-a, Europe-a MTV hotupa chuan, “Paris khawpuia tleirawl kum 18 mi chu a nu
leh pa aiin New York khawpuia a tleirawlpui kum 18 mi nen an in ang zawk,” a
ti. A sawi dik viau a ni. Mahni nu leh pate duhzâwng leh t.ha tihzâwng, hnam
nunzia ramri pel rawk khawpin, “Ka nun alawm, ka style a nia, ka duh danin ka
inchei ang a, ka duhdanin ka nun chu ka hmang tur alawm,” ti a mahni hmasial
ranna mimal indah pawimawhna, tu ma len ve lohna (kan duhzâwngte tiam lovin),
nun zalen, khuahkhirh ngaih theih lohna khawvel a cheng mêk thalaite hi eng
chen chiahin nge khawvel fashion hian min chaih kual vel.
KAN
FASHION VE HI LE
Hnam
dang incheina kan tawm samin kan mi ngaihsanzâwngte nun dan, chet dan leh an
inthuamna thlengin copy mai pawh kan chîng viau. An châk rêng rêng hian kan
buai a nih hi maw! Thuziak tu Pakhat chuan, "Khawchhak lam thli a lo tleh
a, kan Aizawl tlangval nun dan leh hawiher, inchei dan a dang lam nghal a
ni" a ti a. Dik thei viauin a lang. Nimahsela, kan ram thalaite chuah hi
chutiang mi chu an ni bik lo. Chutiang mi chu khawvel ram dang thalaite pawh an
ni ve tho. Kan danglamna vak a awm chuang lo. Same Product kan leiin kan ha
tlâng a, Same Movies kan enin kan thlîr tlâng a, Same Music kan hmuin kan
ngaithla tlâng bawk a. Same Coke in ang tlâng nen, ram hrang, hnam hrang leh
tawng hrang ni mah ila, mihring vek kan ni. Kan tuihalin, kan ril a tam vek
bawk. Tunlaina leh changkanna, nawmsakduhna leh awhna tinreng nei, famkim lo,
thil tha ber ber, mawi ber ber, a chhuak thar ber ngat zel duh thalai, thing
nih duh lo; thing nih hlauh luat avanga thing ta viau pawh kan awm ve nawk mai
lâwng maw!
Fashion khawvelina thalaite min chhaih kual dan hi chhui fe tham chu a awm a ni. Kawtlai lênna leh khawi lo chhuah nikhua, chhiat ni t.hatni, puipun nikhua, kan inkhawmna thlengin fashion hian hmun pawimawh a va chang tehlul em! Keini Mizo thalaite ngei pawh hian khawvel fashion hi tawm vein, Aizawl a ni emaw, London khawpui a ni emaw, Paris a ni emaw, Hongkong a ni emaw, Hollywood emaw, Bollywood emaw pawh nise a lèm chuang lo. Kan fashion chu a in ang tlâng reng mai lo maw? Kan duh emaw, duhlo emaw, khawvel hun her zelina a ken tel a nih avangin fashion khawvel hian min lênin, min vawrh zel dawn zawng a nih hi. Engkim mai hian hun hi a nei si a. Kristian thalai, Isua hnung zuitute hi engtiangin nge fashion khawvel hian min chhaihbuai a, engtiang takin nge kan chhungril nun a kaihhruai i chhût fo vang u.
Fashion khawvelina thalaite min chhaih kual dan hi chhui fe tham chu a awm a ni. Kawtlai lênna leh khawi lo chhuah nikhua, chhiat ni t.hatni, puipun nikhua, kan inkhawmna thlengin fashion hian hmun pawimawh a va chang tehlul em! Keini Mizo thalaite ngei pawh hian khawvel fashion hi tawm vein, Aizawl a ni emaw, London khawpui a ni emaw, Paris a ni emaw, Hongkong a ni emaw, Hollywood emaw, Bollywood emaw pawh nise a lèm chuang lo. Kan fashion chu a in ang tlâng reng mai lo maw? Kan duh emaw, duhlo emaw, khawvel hun her zelina a ken tel a nih avangin fashion khawvel hian min lênin, min vawrh zel dawn zawng a nih hi. Engkim mai hian hun hi a nei si a. Kristian thalai, Isua hnung zuitute hi engtiangin nge fashion khawvel hian min chhaihbuai a, engtiang takin nge kan chhungril nun a kaihhruai i chhût fo vang u.
No comments:
Post a Comment